Op donderdag 9 november aanstaande organiseert erfgoedorganisatie Deventer Verhaal in samenwerking met het Etty Hillesum Centrum een lezing en een herdenking met muziek over de Kristallnacht. Lex Rutgers komt deze avond vertellen over de vlucht van Duitse Joden in 1938 en de ‘nacht van het gebroken glas’ in relatie tot Deventer. Hanneke Evink en Juul Beerda verzorgen de muzikale omlijsting.
De Kristallnacht
In de nacht van 9 op 10 november 1938 vinden in heel Duitsland massale aanvallen plaats op Joodse winkels, scholen en synagogen. Mensen worden hun huizen uitgesleept, gebouwen worden in brand gestoken, mannen en vrouwen worden mishandeld en vermoord. Het zijn met name Hitler’s straatvechters van de SA (Sturmabteilung) die de aanvallen uitvoeren terwijl de Duitse bevolking verstijfd toekijkt. Er vallen honderden doden en duizenden gewonden. Ruim dertigduizend Joden worden die nacht opgepakt en afgevoerd naar concentratiekampen.
Op de ochtend van 10 november liggen de straten van Berlijn en Wenen bezaaid met huisraad en glas. Vanwege al dat gebroken glas, wordt de nacht bekend als de ‘Kristallnacht’. Wat volgt is een massale vlucht van Duitse Joden, homo’s, Roma’s, linkse politici en kunstenaars naar het buitenland. Nederland vangt in twee jaar ruim dertigduizend Duitsers op.
Spreker
Spreker tijdens deze avond is Lex Rutgers. Hij is sinds 1996 vrijwilliger bij het Etty Hillesum Centrum. Rutgers doet al ruim 25 jaar lang onderzoek naar de Joodse geschiedenis van Deventer en is inmiddels uitgegroeid tot een expert op dit gebied. Rutgers heeft onderzocht hoe de Kristallnacht in Deventer bekend werd, welke vluchtelingen hier terechtkwamen en waarom voor Deventer werd gekozen.
Muzikale herdenking
Na de lezing worden er liederen en een verhaal van Bertolt Brecht, vermaard tegenstander van Hitler, ten gehore gebracht. Zangeres Hanneke Evink en accordeonbespeler Juul Beerda verzorgen het muzikale programma rondom de herdenking.
Informatie
U bent donderdag 9 november aanstaande van harte welkom in het Etty Hillesum Centrum, Roggestraat 3 te Deventer. De lezing begint om 20:00 uur en duurt 60 minuten. Inloop en koffie vanaf 19:30 uur. De toegang is gratis. Vooraf reserveren is verplicht via ettyhillesumcentrum.nl.
Lezingenreeks
De deelnemende organisaties aan de lezingenreeks zijn Museum Geert Groote Huis, Archeologie Deventer, Athenaeumbibliotheek, Etty Hillesum Centrum, Deventer Verhaal en Architectuurcentrum Rondeel. De Deventer erfgoedlezingen vinden 1x per maand plaats op verschillende locaties in de stad. De geschiedenis van Deventer staat hierin centraal. Vaak wordt aangehaakt op een actueel thema.
